BÀI THUỐC BỔ THẬN ÂM TỪ DÂN GIAN

Theo Tây y, thận có tác dụng điều hòa nồng độ, pH các chất cũng như thể tích dịch và là cơ quan bài tiết các chất độc hại ra khỏi cơ thể.

 Đông y lại cho rằng: “âm, dương” là 2 yếu tố căn bản của sự sống, cơ thể con người được khoẻ mạnh là do sự hài hoà của 2 yếu tố này. Cũng theo y lý YHCT: thận chủ về cốt tủy nên thận suy yếu sẽ làm cho xương khớp đau nhức, lưng đau, gối mỏi; thận liên đới đến tai nên thận suy cũng sẽ làm tai bị ù.  Mặt khác khi phần Thận âm hư sẽ làm cho tân dịch trong cơ thể bị thiếu, biểu hiện là khi thận âm hư sẽ làm cho người gầy gò, cảm giác nóng bức, khô khát, tiểu vàng, táo bón, ra mồ hôi trộm. Nam giới thì di tinh, mộng tinh; Nữ giới thì kinh ít hoặc bế kinh. Bài thuốc bổ thận âm Lục vị Hoàn (Bổ thận âm) là bài thuốc có từ lâu đời, đã được Danh y Hải Thượng Lãn Ông vận dụng chữa được các bệnh kể trên và nhiều bệnh khác.

Thái Thượng Lãn Ông

 1). Thành phần cấu thành bài thuốc Lục Vị Hoàn :

 Thục địa 8 lạng; Sơn thù 4  Sơn dược 4

 Mẫu đơn bì 3; Trạch tả 3;  Phục linh 3

  Các vị tán nhỏ trộn với Thục địa cho mật ong vào viên bằng hạt ngô đồng mỗi lần uống 70-80viên, với nước muối nhạt, nên uống khi đói lòng, uống xong ăn thức ăn nhẹ để chận lên làm cho thuốc không ở mãi trong dạ dày mà đi thẳng xuống hạ tiêu để tả khí xung nghịch

2). Tác dụng các thành phần có trong Bài thuốc Lục vị hoàn :

  Sơn thù: Dưỡng can nhiếp tinh; Sơn dược: Kiện tỳ cố tinh, hai vị là thần

  Đan bì: thanh tả can hỏa

  Phục linh: Đạm thẩm lợi thấp. Ba vị này là tá và sứ

  Thục địa: Tư âm trấn kinh là quân

  Trạch tả: Thanh tả thận hỏa

  Ba vị đầu có tác dụng bổ, ba vị sau có tác dụng tả. Bài thuốc vừa bổ âm, giáng hỏa chữa chứng âm hư sinh nội nhiệt

3). Tác dụng của bài thuốc bổ thận âm Lục Vị Hoàn :

Dùng cho người tinh huyết suy kém, thắt lưng đầu gối mỏi yếu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, nước tiểu vàng, da hấp nóng, mồ hôi trộm, di tinh, tiêu khát.

Lưng đau chân nhức, di tinh ỉa ra máu, tiêu khát, lâm lịch bí đái, khí bị vít lấp, đờm dãi, mắt mờ, mắt hoa, tai ù, tai điếc, khô cổ, đau họng với các chứng thận hư phát sốt, đổ mồ hôi, đổ mồ hôi trộm, ỉa ra máu, mất máu, thủy tà dồn lên thành đờm( bệnh lâu ngày, âm hỏa bốc lên, tân dịch sinh đờm mà không sinh huyết nên làm mạnh chân thủy để chế bớt tướng hỏa thì đờm tự nhiên tiêu), thủy hư huyết hư phát sốt , ho hen khát nước( thận hư thì đưa nhiệt lên phổi mà sinh ho hen, ấn mạnh đến xương thì nóng bỏng tay) hoặc thận âm suy tân dịch không giáng xuống được, hư hỏng vẩn đục mà thành đờm, hoặc đến nỗi ho xốc hoặc đầu choáng váng( dâm dục quá độ thận khí không thể trở về nguyên chỗ đó là khí hư mà đầu choáng váng, thổ huyết, băng huyết, rong huyết, can không giữ được huyết đến nỗi huyết chạy càn bậy, đó là chứng huyết hư mà đầu choáng váng).

4). Ý nghĩa của bài thuốc bổ thận âm Lục vị hoàn

Đó là phương thuốc thuần âm, vị trọng mà nhuận hạ

Thuần âm là khí của thận, vị trong là chất của thận, nhuận hạ là tính của thận, không dùng bài này thì không thể khiến cho thủy về đúng nguyên chỗ của nó. Trong đó chỉ có thục địa là đầu vị của tạng này còn 5 vị kia dùng để giúp sức. Sơn dược là thuốc âm kim.

5). Thận trọng khi dùng Bài thuốc bổ thận âm Lục vị hoàn cho :

- Chứng vong dương tuy thấy nóng dữ, ấy là hỏa bốc ra ngoài, nguyên khí thoát thì cấm dùng

-  Đờm ở tỳ phế bít lấp, hoặc đến nỗi phát suyễn nghịch thì cấm dùng

- Phàm hỏa hư, tỳ vị yếu dễ đi ỉa chảy thì không nên dùng nhiều

- Người chân âm thịnh, béo trắng, thấy có chứng sốt nóng đấy là thổ hư không thể tàng được dương thì cấm dùng

 - Vì thủy thịnh mà phát thũng trướng, tuy có Linh, Tả cũng cấm dùng